The Mermaid

In tegenstelling tot Nederland, waar je met een model onder je arm naar je opdrachtgever moet, kwam Alan Gibbs uit Nieuw-Zeeland naar Amsterdam om te kijken welk kunstwerk ik had ontworpen. 

Deze benadering heb ik altijd zeer gewaardeerd. Wekenlang zat ik te schetsen en te modelleren aan een poëtische brug die absoluut niet in Nederland gebouwd had kunnen worden, aangezien poëzie zich niet laat binden aan regeltjes en voorschriften. 

Alan bleek enthousiast: “De maquette heeft een jaar lang op de schoorsteenmantel in mijn slaapkamer gestaan, en langzaam raakte ik eraan verknocht. Ik houd van de lyriek van het werk. De brug bestaat uit een stuk of twintig kubussen, maar die springen alle kanten uit. Alleen een vrouw kan zoiets irrationeels verzinnen. Het is een van mijn favoriete werken.” 

Ik was daar ontzettend blij om en durfde dadelijk om een gunst te vragen: “Wil je een meer voor mij aanleggen?” Hij was verbaasd dat iemand uit Nederland, waar zoveel water is, een meer wilde aanleggen maar zonder te knipperen zei hij: “Hoe groot wil je het hebben?” “Wel, 250 x 50 meter”, was het eerste dat in mij opkwam. Ineens zag ik een mogelijkheid om de sculptuur in plaats van droge voeten op het gras, natte voeten te geven, de zeemeermin was geboren. In een goede ruil gaf ik hem mijn gedicht over de Mermaid. 

The Mermaid
Alone we are born 
alone we die
Let us set our eyes
on our newborn daughters
They rise easily, tender
strange and powerful
They are human
they are bridges
they are the butterflies
in the wind of our new lives 

Dit tot Alan’s grote verbazing. Ik wist namelijk niet dat zijn Keystone Trust, die het landgoed beheert, uit zijn 3 liefdevolle dochters bestond. Dit gedicht was dus een voltreffer. 

Abstracties blijven intrigeren, boeien in grootte en zorgvuldig uitgekozen lijnen. De Chinese filosoof Confucius wilde alles ordenen. Abstracte kunst ordent op een bepaalde manier zichzelf met grote spanning. Deze haast klassieke grote kunstwerken in het park zijn tijdloos. De Mermaid brug moet een absoluut kunstwerk zijn, waar architecten en ingenieurs een voorbeeld aan kunnen nemen. Calatrava’s bruggen zijn kunstwerken, maar ook functioneel. Mijn Mermaid brug is slechts kunst. Deze brug is het allerbeste voorbeeld van mijn werk: Sieraden zijn een sculptuur voor het lichaam en sculpturen zijn een sieraad voor het landschap. 

Tijdens het productieproces vloog ik om de maand één week naar Nieuw Zeeland in verband met de begeleiding en motivering van de bouwers van dit moeilijke kunstwerk. Ik kreeg een enorme band met de bouwers, die door mij werkelijk bedolven werden onder allerlei Nederlandse molentjes, klompjes en andere toeristenprullaria.

Enorm geholpen door constructeur Peter Boardman (die alle beelden op de Farm engineert) kwamen we bij deze toch lastige sculptuur tot een overeenkomst over de hoekverbinding en aanhechtingen. Bij aanvang van de productie heb ik alle buizen afkomstig uit Australië moeten afkeuren omdat de hoekpunten geen goede toegesneden hoeken aan de buiseinden hadden, waardoor er geen inwendige lassen gelegd konden worden en de lassen als dikke rupsen buiten zichtbaar bleven. James Ross, destijds adviseur van Alan Gibbs, heeft mij daar zeer mee geholpen. 

Het beeld zou vanuit de fabriek nabij Auckland in 2 delen overgevlogen worden naar de definitieve bouwplaats op The Farm. Voor alle betrokkenen had ik in plastic verpakte zwarte tulpen gekocht. Die werden door de douane onmiddellijk afgenomen, want echte snijbloemen mochten niet geïmporteerd worden. Bij de fabriek stond Alan’s helikopter al klaar, alsmede de Russische helikopter van een stevige Russische piloot, die mijn werk ging vervoeren. Ik zei hem dat het mij goed leek om het lichtste deel van de brug (4.500 kilo) eerst te doen en er een waterzak aan te hangen om torsie tegen te gaan. Ik zag hem denken: wat weet die blonde ervan? De piloot nam toch eerst het zwaarste deel (5.500 kilo). De helikopter begon te torderen, landde bij een boerderij, waar nieuwsgierige koetjes inclusief de eigenaar kwamen aanrennen. “What is this?”. De piloot zei: “Can’t you see? This is a bridge!” Tenslotte is alles naar de bouwplaats op The Farm gebracht. Kranen stonden klaar, de brug is ter plaatse aan elkaar gelast en liefdevol met zorg tussen de twee ankerpunten geplaatst. Daarna is hij bijgeschilderd in de Marijkeblauwe kleur. 

Deze sculptuurbrug is het hoogtepunt van mijn serie kubusvormige kunstwerken, die variëren van klein tot heel groot. De brug bestaat uit 22 kubussen van 3 x 3 x 3 meter van gelaste ronde stalen buizen, samen in een uitbundige vorm. De doorzichtige walkway (brugdek) wentelt zich als een grillige verlokker tussen de kubussen door, zonder zich iets aan te trekken van de strenge veiligheidsvoorschriften voor de gebruikers van de brug. Dit maakt het lopen over de brug tot een spannend avontuur.

De opening was prachtig. De twee speciaal aangelegde meren waren tijdelijk treffend extra blauw gemaakt met milieuvriendelijk pigment. Ik ben erg blij dat ik in de gelegenheid werd gesteld zo’n groot werk te mogen bouwen op een particulier landgoed, waar alles goed onderhouden wordt. 

“Er zijn wel mensen vanaf gevallen”, lacht Alan Gibbs. „Onder wie beroemde kunstenaars. Maar dat is nou juist de lol ervan.” Toen Kenneth Snelson, die al 40 jaar lang tensegrity sculpturen (een samentrekking van tension en structural integrity) maakt over de gehele wereld, tegen alle adviezen in, even het meer via mijn Mermaid brug wilde oversteken, viel hij voor het oog van een groep mensen pardoes van het smalle brugdek in het water. Hopelijk zal The Mermaid kunstenaars, architecten, engineers inspireren om andere wegen te bewandelen dan het geijkte pad, opdat het landschap verlevendigd wordt door aangename overbruggingen. Einstein zei: “Logic will get you from A to B. Imagination will take you everywhere.” Wat zou het niet fantastisch zijn in al onze reizen, lopend, fietsend, per auto, trein of vliegtuig, mooie ‘pareltjes’ te mogen waarnemen en beleven.